Yurtdışına Nasıl Gidilir? Yurtdışına Gitme Yolları

Eğitim Amacıyla Yurtdışına Çıkmak

Eğitim amacıyla yurt dışına gitmek çoğu öğrencinin ideali ve öncelikli uğraşlarından biridir. Yurt dışında eğitim almak konfor alanınızdan çıkmanızı sağlayarak size hayatınızı değiştirecek bir deneyim sunar. Bunun yanı sıra size geniş kariyer fırsatlar, kişisel gelişim, dil becerilerinizin artması ve network sağlamak gibi pek çok fayda sağlar. Öncelikle, yurt dışında eğitim almak size prestijli üniversitelerden eğitim fırsatı sunacağı için geniş kariyer fırsatlarını da beraberinde getirir.  Dolayısıyla pek çok üniversite mezunundan bir adım önde olursunuz. Bunun yanı sıra, farklı bir dilin konuşulduğu ülkelerde eğitim görmek dil becerilerinizi geliştireceği için, küresel iş piyasasında değerli bir kazanım elde etmiş olursunuz. Ayrıca, yurt dışında eğitim almak, bağımsızlık duygunuzun geliştireceği için özgüveninizin artmasını; farklı ortam ve koşullara uyum sağlama ve kültürlerarası iletişim gibi konularda da kendinizi geliştirmenizi sağlar. Bütün bu beceriler sayesinde kişisel gelişiminize katkı sağlamanın yanı sıra, profesyonel anlamda da birçok kişinin önüne geçebilirsiniz.

Çok önemli bir diğer avantaj ise, kendinize oldukça geniş bir network sağlama fırsatınızın olmasıdır.  Yurt dışında eğitim almak size yalnızca yabancı arkadaş kazandırmaz. Aynı zamanda pek çok değerli profesör ve iş adamı ile bağlantı kurma ihtimalinizi arttırarak, küresel bir ağ oluşturmanıza yardımcı olur. Bu bağlantılar ise beraberinde uluslararası iş fırsatlarına erişim sağlar.  

Eğitim amacıyla yurt dışına gitmek lisans ve yüksek lisans eğitimlerini kapsadığı gibi work and travel programlarını ve dil eğitimlerini de içerir. Dolayısıyla önünüzde değerlendirebileceğiniz pek çok seçenek bulunur. 

Bütün bunların yanı sıra yurt dışına seyahat etmek heyecan verici bir deneyim olsa dahi çoğu zaman masraflarla birlikte gelir. Fakat ücretiz yurt dışına çıkmak ya da maliyetleri en aza indirmenin yolları vardır. Okulların başarınız veya maddi durumunuza bağlı olarak size sunduğu burs imkanlarının yanı sıra
Çok sayıda gönüllü kuruluş ve kâr amacı gütmeyen kuruluş, yiyecek, konaklama ve bazen küçük bir maaş karşılığında yurtdışındaki projelerde çalışma fırsatları sunmaktadır. Avrupa Gönüllü Hizmetleri (European Voluntary Service) göz atabileceğiniz gönüllü kuruluşlara bir örnektir. 

1. Yurtdışında Üniversite Eğitimi Almak

Yurt dışında eğitim almanın en önemli nedenlerinden biri dünya standartlarında eğitime erişimdir. Dünyanın dört bir yanındaki tanınmış üniversiteler, geleceğinizi şekillendirebilecek ve kendi ülkenizde erişemeyeceğiniz çeşitli akademik programlar. Örneğin spor dalında eğitim almak isteyen bir öğrencinin Türkiye’de ki seçenekleri sınırlı iken, yurt dışında seçenekleriniz çok daha kapsamlıdır. 

Eğitim dahil olmak üzere yurt dışına çıkma yolları biraz karmaşık olabilir. Dolayısıyla önceden plan yapmak, net olmak ve seçtiğiniz üniversiteden ve uluslararası öğrenci hizmetlerinden destek almak önemlidir. Her ülke ve kurumun kendine özgü gereklilikleri ve prosedürleri olabilir; bu nedenle gideceğiniz yer için gereken adımları kapsamlı bir şekilde araştırdığınızdan emin olmalısınız. Eğer yurtdışında nasıl üniversite okurum, nasıl giderim diyorsanız, öncelikle istediğiniz programı sunan ve iyi bir üne sahip olan üniversiteleri araştırın. Konum, kampüs ve fakülte uzmanlığı gibi faktörleri göz önünde bulundurun. Kayıt için SAT, GRE, TOEFL/IELTS gibi sınav puanlarınızın bulunması gerekebilir. Tabii ki her üniversitenin farklı kayıt koşulları bulunur ve bölümler arası bu koşullar değişiklik gösterebilir. Transkript, tavsiye mektupları (letters of recommendation) ve kişisel beyan (personal statement) dahil olmak üzere gerekli tüm belgeler ve ücretler dahil olmak üzere başvurunuzu hazırlayıp gönderin. Eğer gerekli koşullara karşılıyorsanız ve gerekli belgeleri özenle hazırladıysanız, yurtdışında üniversite okumak için avantajlısınız demektir. 

2. Yurtdışında Yüksek Lisans Eğitimi Almak

Her geçen gün pek çok lisans mezunu genç, yabancı üniversite lisans eğitimi alma imkanına sahip olmadıysa ya da tercihini kendi ülkesinden yana yapmış olsa bile, yüksek lisans eğitimlerini yurt dışında almayı planlıyor. Prosedür olarak yurtdışında yüksek lisans yapmak ile lisans eğitimi almak benzer adımlara sahip. Öncelikle olarak akademik ve kariyer ilgi alanlarınızı belirlemeniz ve yüksek lisans dereceniz için belirli bir çalışma alanı ve uzmanlık seçmeniz gerekir. Pek çok üniversite ilgili alanda lisans diploması isteyeceği için tercihinizi buna göre yapmanız önem taşır. Seçtiğiniz alanda üstün başarı göstermiş okulları araştırmanız önceliğiniz olmalı. İlgili bir alanda lisans derecesi ve belli sınav puanları (örneğin, GRE, GMAT), letter of recommendation ve personal statement yüksek lisans programlarının pek çoğu için gerekli olacaktır. Bir üniversiteden kabul mektubu aldıktan sonra öğrenci vizesine başvurmanız gerekecektir. Her ülkenin kendine özgü vize gereksinimleri vardır, bu nedenle gideceğiniz yere ait prosedürleri takip ettiğinizden emin olun.

Eğer düşük bütçeniz varsa ve “param yok yurt dışına nasıl giderim” gibi sorular kafanızı meşgul ediyorsa, yüksek lisans öğrencilerine yönelik bursları ve asistanlıkları araştırmanızı tavsiye edebiliriz. Bazı programlar liyakat veya ihtiyaca dayalı olarak mali yardım sunabilir. Almanya, İtalya ve Polonya dahil olmak üzere pek çok ülkede ki eğitim kurumları çok çeşitli burs imkanları sunar. Örneğin, eğer aylık geliriniz belli bir miktarın altındaysa, bazı üniversiteleri burs imkanı sağlar ve olabilecek en düşük bütçede eğitim almanıza olanak tanır. 

3. Yurtdışında Dil Eğitimi Almak

Yurtdışında dil kurslarına kaydolmak, yeni bir kültürü deneyimlerken dil becerilerinizi geliştirmenin harika bir yoludur. En kolay yurt dışına çıkma yollarından biri olarak görülür çünkü 1-6 ay aralığında çok çeşitli ülkelerde eğitim görme imkanı elde edersiniz. Öncelikli olarak, hangi dili öğrenmek istediğinize karar verin. En çok tercih edilen diller, İspanyolca, Fransızca, İtalyanca ve Mandarin Çincesi yer alır. Tabii ki seçtiğiniz dilin ağırlıklı olarak konuşulduğu bir varış noktası belirlemelisiniz. Örneğin İspanyolca öğrenmek istiyorsanız İspanya, Meksika veya bir Latin Amerika ülkesini düşünebilirsiniz. İngilizce için ise İngiltere, ABD, Kanada ve Malta sizin için uygun tercihlerdir. Daha sonrasında, kısa süreli bir dil kursuna mı, yarıyıllık bir programa mı yoksa tam yıllık bir yoğun deneyime mi katılmak istediğinize karar verin. Seçtiğiniz ülkeye bağlı olarak, bir dil kursuna kaydolmak için öğrenci vizesine ihtiyacınız olabilir. Bunların yanı sıra, çoğunlukla bir başvuru formu, pasaportunuzun bir kopyası, dil yeterliliğinizin kanıtı için IELTS ya da TOEFL sınavlarına girmiş olmanız ( eğer gerekiyorsa) ve bazen de personal statement içeren başvuru formlarını hazırlamanız gereklidir. 

Son başvuru tarihlerini kaçırmamak ve gerekli seyahat belgelerinin ve konaklama yerlerinin hazır olduğundan emin olmak önemlidir. İşinizin kolaylaşması için yurtdışında dil eğitimi almadan önce dil programı koordinatörlerinden tavsiye almanız yararınıza olur. 

Çalışma Amacıyla Yurt dışına Çıkmak

Bazılarımız eğitim almanın yanı sıra, yurt dışında ki iş imkanlarını değerlendirmek veya yurt dışına yerleşmek ve orada bir yaşam kurmak gibi hedefleri vardır. İş için yurt dışına gitmenin pek çok sebebi olabilir. Bunlar, kendi ülkenizde hakkettiğiniz değeri görmemeniz ya da mesleğinizin önünün diğer ülkelerde daha açık olması olabilir. Sebep değişebilse dahi çalışma amacıyla yurt dışına gitmenin aşağıda verildiği şekilde belirli yolları vardır. 

1. Yurtdışında Çalışma İzni Almak

Yurt dışında çalışma izni almak birkaç adımdan oluşur ve ilgilendiğiniz ülkeye göre değişiklik gösterebilir. Her ülkenin yabancı işçiler için kendi göç politikaları ve vize kategorileri vardır. Çalışmak istediğiniz ülkenin özel vize ve çalışma izni gerekliliklerini araştırarak başlayabilirsiniz. Genellikle, çalışmak istediğiniz ülkedeki bir işverenden iş teklifi almanız gerekir. Aldığınız iş teklifi, pozisyonunuz, beklenen maaş aralığı ve çalışma süreniz dahil olmak üzere istihdam koşullarınızı özetlemelidir. Bir iş teklifiniz olduğunda, çalışma vizesi veya çalışma iznine başvurabilirsiniz. Bu ülkenin göçmenlik makamlarına veya kendi ülkenizdeki büyükelçiliğe başvuruda bulunmayı içerir. Gerekli dokümanlar ise çoğu durumda pasaportunuz, iş teklifi mektubunuz, sağlık sertifikalarınız ve mali destek belgenizi içeren vize başvurusudur. Bazı ülkeler başvuru sürecinin bir parçası olarak tıbbi muayeneler ve geçmiş kontrolleri talep edebilir. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri Göçmenlik Yasaları’nın içerdiği aşılar aşağıda ki gibidir:

• Hepatitis A
• Hepatitis B
• Influenza
• Influenza type b (Hib)
• Measles
• Meningococcal
• Mumps
• Penumococcal
• Pertussis
• Polio
• Rotavirus
• Rubella
• Tetanus and diphtheria toxoids
• Varicella

Son adımda eğer yurt dışında çalışmaya uygun görülürseniz, çalışacağınız ülkedeki yabancı işçilere yönelik vergi ve yasal gereklilikler hakkında bilgi edinin. Vergi numarası, sosyal güvenlik numarası veya benzeri belgeler için başvuruda bulunmanız gerekebilir.

2. Yurtdışında İş Bulmak

Öncelikle, çalışmak istediğiniz ülkeyi belirleyin. İş piyasalarını, vize gerekliliklerini ve bu bölgelerde becerilerinize olan talebi araştırın. Buna örnek olarak bir mühendisin Almanya’ya gitmeyi hedeflemesi ya da moda sektöründe çalışan birinin İtalya’ya gitmeyi hedeflemesi verilebilir. Ayrıca, hedeflediğiniz ülkede popüler olan iş arama web sitelerini ve platformlarını kullanın. LinkedIn, Indeed, Glassdoor gibi web siteleri yardımcı olabilir. Özgeçmişinizi uluslararası iş piyasasına yönelik hazırlamak size büyük katkı sağlar. Çok önemli olan bir diğer konu ise sahip olduğunuz networktur. Yurt dışında iş ararken network becerileriniz çok önemlidir. Profesyonel ağ oluşturma sitelerine katılın, etkinliklere ve uluslararası konferanslara katılmanız size alanınızdaki profesyonellerle bağlantı kurma imkanı verir. Dahası, çalışacağınız ülkenin vize ve çalışma izni koşullarını araştırın. Yurt dışında yasal olarak çalışmak için uygun belgelere sahip olduğunuzdan emin olun. Ve son olarak, taşındığınız ülkeye bağlı olarak dil becerileri çok önemli olabilir. İngilizce ana dil değilse, iletişim becerilerinizi geliştirmek için dil kurslarına kaydolmak mantıklı olabilir. 

3. İş Arama Vizesi

İş arama vizesi için öncelikli olarak kendi ülkenizde bulunan büyükelçiliklere/konsolosluklara başvuru yapmanız gerekir. Vize başvurunuzun işlenmesi ise birkaç ay sürebilir. İhtiyacınız olan belgeler size denklik sağlayacak bir mesleki eğitim veya üniversite diplomasını, dil bilginizin yeterli olmasını (çalışacağınız işe bağlı olarak istenen dil seviyesi değişir), ve iş arayacağınız süre boyunca geçiminizi sağlayacağınızı gösteren belgeleri içerir. Örneğin; Almanya’ya iş arama vizesi için başvuru yaptıysanız, ilk üç ay içinde oturma izni için başvuru yapmanız gerekir. İş arama vizesi ise size 6 aya kadar geçerli iş arama imkanı sağlayabilir. İş bulma süresini 6 ay içinde tamamladıktan sonra, iş amacıyla oturum izni başvurusunda bulunmanız gerekir. Eğer size verilen süre içinde iş bulamazsanız ise ülkenize dönüp, 6 ay sonra tekrar başvuru yapmanız gerekir. 

Ayrıca İngiltere, Scale-up vizesi denilen ve size 6 aylık bir iş teklifi almanız sonucunda, oturma sürenizi uzatmak için başvurabileceğiniz bir vize türü çıkarmıştır. Eğer Scale-up vizesi alabilirseniz, İngiltere’de fazladan 2 yıllık oturma izni elde etmiş olursunuz. 

Yatırım ile Yurtdışına Çıkmak

Yurt dışında yatırım yapmak ister sermaye piyasalarında ister gayrimenkulde olsun, karlı bir girişim olabilir, ancak aynı zamanda diğer uluslararası arayışlara kıyasla farklı birtakım hususları ve riskleri de içerir. Bu alanlarda uzmanlığa sahip profesyonellerden tavsiye almak ve kapsamlı araştırmalar yapmak, başarılı ve güvenli uluslararası yatırımların anahtarıdır. 

Dış pazarlara yatırım yapmak, yatırım portföyünüzü çeşitlendirmenize olanak tanır. Yatırımlarınızı farklı ülkelere ve yaymak getiri potansiyelini artırmanıza yardımcı olur. Yatırımınızı yabancı para kaynağı olarak elinizde tutmak, kur riskine karşı bir koruma olabilir. Yani, kendi ülkenizde paranın değer kaybetmesi durumunda servetinizi korumanıza yardımcı olur. Başka bir deyişle, farklı ekonomik koşullara sahip ülkelere yatırım yapmak, kendi ülkenizdeki ekonomik gerilemelere karşı bir koruma sağlar. Bir pazarın performansı kötüyse diğeri iyi performans gösterebilir.

Tüccarların veya yatırım amacıyla yurt dışına seyahat edeceklerin başvurması gereken vize tipi ise E-Vizedir. 

1. Sermaye Yatırımı Yapmak

Sermaye yatırımı yapmadan başvurmanızı tavsiye edeceğimiz öncelikli yol, uluslararası yatırımlar konusunda uzmanlaşmış finans uzmanlarından tavsiye almanızdır. Aldığınız tavsiyeler size vergi düzenlemeleri ve döviz kuru gibi riskleri gözden geçirmenize olanak sağlarlar. Döviz kurlarına özellikle dikkat etmeniz tavsiye edilir ve döviz kuruna ilişkin riskleri azaltmak için para birimine sabit yatırımlar tavsiye edilmektedir. Bunun yanı sıra, yabancı mülkiyet, vergilendirme ve sermaye kontrollerine ilişkin kısıtlamalar da dahil olmak üzere yabancı yatırım düzenlemelerini araştırmalısınız. Bu düzenlemelere uygun hareket etmek sizin için çok büyük önem taşır. Ve eğer yurt dışında sermaye yatırımı yapıyorsanız, yatırım yaptığınız ülkenin piyasa gelişmelerin, ekonomik değişimlerini ve siyasi olaylarını yakından takip etmeniz gerekir. Bunun başlıca sebebi ise yatırımınızın değerini düzenli olarak gözden geçirmek ve gerektiğinde ayarlamalar yapmaktır. 

2. Gayrimenkul Satın Almak

Yatırım yapmak denince akla ilk gelen yollardan biri gayrimenkul satın almaktır. Tahmin edildiği üzere yurt dışında gayrimenkul yatırımı yapmak kendi ülkenizde yaptığınızdan daha karmaşık olabilir. Dolayısıyla öncelikli olarak, yerel mülkiyet kanunları ve yabancı mülk sahipliğine ilişkin kısıtlamalar hakkında bilgi edinmeniz gerekir ki bu tüm yasal gerekliliklere uyduğunuzdan emin olmanızı sağlar. Mümkünse gayrimenkul yatırımı yapmayı düşündüğünüz bölgeyi ziyaret edin. Bu yalnızca mülkü görmenizi değil, çevredeki gelişmeler ve bölgenin değeri hakkında yakından bilgi edinmenizi sağlar. 

Emlak vergileri ve döviz ücretleri de dahil olmak üzere yabancı gayrimenkul yatırımıyla ilgili maliyetleri dikkate alarak yatırımınızı dikkatli bir şekilde planlayın. Ve tabii ki, mülkü nasıl yöneteceğinizi, bunu kendiniz mi yapacağınızı yoksa bakım, kiracılarla ilgilenmek ve diğer sorumlulukları yerine getirmesi için yerel bir mülk yönetim şirketiyle mi anlaşacağınızı düşünün.

Turistik Amaçlı Yurtdışına Çıkmak

Yurt dışına çıkmanın en yaygın yollarından biri de turist olarak seyahat etmektir. Turistik amaçlı yurt dışına çıkmak iş, yatırım ve eğitim amacıyla yurt dışına çıkmanın dışında tercih edebileceğiniz bir yöntem olup; size çoğunlukla kısa süre zarflarında ün yapmış yerleri gezip, farklı mutfakları deneyip, farklı etkinliklere katılma ve yabancı insanlarla tanışma şansı verir. Turistik amaçlı yurt dışına çıkmak için ihtiyacınız olan vize türü “Turistik Vize” dir. Turistik vize süreleri 10 günde 90 güne kadar değişiklik gösterebilir. Süreyi belirleyen genellikle yaşınızı, eğitim durumunuzu, medeni durumunuzu ve neden seyahat ettiğiniz gibi etkenlerdir. Turistik vize almak için seyahat etme sebebiniz iş görüşmeleri ve konferansları da kapsar.

Turistik vize süreniz boyunca istediğiniz gibi gezip konaklayabilirsiniz fakat bu vize size çalışma veya oturma izni vermez. Örneğin; öğrenci olarak gidiyorsanız F Vize almanız gerekirken, amacınız sadece turist olarak gitmekse B Vize almanız sizin turist amaçlı gideceğinizi gösterir. 

Yurtdışına Çıkmak İçin Gerekenler

Pasaport

Pasaportunuz en önemli seyahat belgenizdir. Birçok ülkede bu gereklilik bulunduğundan, planladığınız dönüş tarihinden sonra en az altı ay süreyle geçerli olduğundan emin olun. Pasaportunuz yoksa veya yenilemeniz gerekiyorsa bunu seyahatinizden önce yapın. Pasaport çıkartmanız için öncelikli yapmanız gereken adım Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden randevu almaktır. Bu işlemi rahatlıkla internet üzerinden gerileştirebilirsiniz. Bilgilerinizi doğru girdiğiniz ve randevu tarih ve saatinizi kaçırmadığınızdan emin olmalısınız aksi takdirde tekrar randevu oluşturmanız gerekir. 

Pasaport için gereken evraklar;

• T.C kimlik kartınız
• Son 6 ayda çekişmiş biyometrik fotoğraf 
• Harç bedelinin ödendiğine dair dekont (Harçsız pasaport başvurusu için güncel öğrenci belgesi gereklidir)
• Önceden almış ve süresi geçmiş olan pasaportunuz

Bunlara ek olarak, farklı pasaport türleri vardır ve pasaport alırken almak istediğiniz pasaport türünü seçmelisiniz. Pasaport türleri ise aşağıda verildiği gibidir;

• Umuma Mahsus Pasaport (Bordo Pasaport): Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının gerekli belgeleri eksiksiz teslim ettikleri takdirde alabilecekleri pasaport çeşididir. Harç bedeline göre 6 ay ile 10 yıl arası geçerliliğe sahip olarak başvuru yapılabilir.
• Hususi Pasaport (Yeşil Pasaport): Devlet memurları ve bazı durumlarda ailelerine verilen pasaport çeşididir.
• Diplomatik Pasaport (Siyah Pasaport): Yurt dışında kongre ve konferanslara katılım sağlayacak devlet görevlileri ve ailelerine verilen pasaport çeşididir. Dışişleri Bakanlığı tarafından verilir.
• Hizmet Pasaportu (Gri Pasaport): Hizmet pasaportu devlet için yurt dışında görev yapacak devlet memurları ve milli sporculara verilen pasaport çeşididir. 

Vize

Gideceğiniz yere ve uyruğunuza bağlı olarak vizeye ihtiyacınız olabilir. Örneğin; Türk vatandaşlarına Ukrayna, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Azerbaycan vize istemeyen ülkeler arasındadır. Veya, Birleşik Krallık pasaportuna sahip bir birey yaklaşık 190 ülkeye vizesiz gidebilir. Dolayısıyla, seyahat etmeyi planladığınız ülkenin vize gerekliliklerini kontrol etmeniz ve o şekilde vize başvurusu yapmanız gerekir. 

Vize başvuru süreçleri ve gereklilikleri büyük ölçüde farklılık gösterebilir ve aylarca beklemek zorunda kalabilirsiniz. Dolayısıyla olabildiğince erken bir süreçte vize başvurusu yapmanız tavsiye edilir. İlgili ülke konsolosluğuna gerekli belgelerle vize müracaatı yapabilirsiniz. Eğer konsolosluktan gelen vize dönüşü olumlu olmazsa, yasal olarak o ülkeye giremezsiniz.

Ayrıca, seyahat etme amacınıza göre başvurmanız gereken farklı vize tipleri vardır. Örneğin; A Vizesi yabancı diplomatlara verilirken, B vizesi turistik amaçlı gidenlere, C vizesi geçiş yapan yolcuların kullandığı vize, H vizesi işçi olarak yurt dışına gidenlerin başvurduğu vize, F vizesi öğrencilerin başvurduğu vize olarak devam eder. 

Sağlık Sigortası

Yeterli sağlık sigortası ile seyahat etmeniz şiddetle tavsiye edilir. Mevcut sağlık sigortanızın uluslararası seyahatleri kapsayıp kapsamadığını veya ek seyahat sigortası satın almanız gerekip gerekmediğini kontrol edin. Seyahat sigortasının kapsadıkları ise tıbbi acil durumlar, seyahat iptalleri ve kayıp bagajlardır. 

Yurt Dışı Çıkış Harç Pulu

Bazı ülkeler, seyahat edenlerin ayrılırken bir çıkış ücreti ödemesini şart koşmaktadır. Gideceğiniz destinasyonun böyle bir ücreti olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Örneğin; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlılarından 150 TL kadar yurt dışı çıkış pulu bedeli alınır. Yurt dışı çıkış harç pulunu dış hatlar giden yolcu katında yetkili personeller tarafından verilmektedir. Fakat pasaport kontrol noktasına gelinmeden önce harç ödenmiş olmalı. Ödeme kanıtı olarak makbuzunuzu da yanınızda bulundurmanız gerekir.